اهل توقف یا هادویان!؟
محمد سعید جانب اللهی فیروز آبادی
حسین عسگری: نخستین نوشته منتشر شده درباره «اهل توقف طالقان»، مقاله بنده است که در شماره 48 «ماهنامه تصویر ساوجبلاغ» (دی 1377) منتشر شد. در پاییز 1379 آقای محمد سعید جانب اللهی فیروز آبادی - مردم شناس اداره کل میراث فرهنگی استان تهران- پس از مطالعه آن گزارش، طی تماسی با بنده، ابراز تمایل کرد که گزارشی مردم شناختی درباره روستای ایستا تهیه کند.
در نهایت در یکی از روزهای سرد پاییزی راهی منطقه طالقان شدیم. گزارش زیر حاصل همان دیدار است که در دفتر یکم «پژوهشنامه: مجموعه مقالات پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران» به چاپ رسیده است. این نوشته در اصل بخشی از مقاله آقای جانب اللهی با عنوان «نگاهی مردم شناختی به نگرش های دینی در روستا و شهرهای اقماری استان تهران» است.
* * * * * *
جای خالی روش مطالعات کیفی در روستای ایستا !
اشاره: بازتاب های متفاوت انتشار کتاب «روستای ایستا» همچنان ادامه دارد. آقای دکتر سعید دستگیری - دانشیار محترم دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز - در روز اول آذر 1389 طی پیامی، درباره «اهل توقف طالقان» ابرازنظر کرده است. استاد گرانقدر، پرسش هایی را نیز مطرح کرده اند که پس از تحقیق کافی، از طریق رایانامه به آگاهی ایشان خواهد رسید.saeed.dastgiri@gmail.com
* * * * * *
اداره کتابخانه های عمومی شهرستان ساوجبلاغ برگزار می کند:
نقد و بررسی کتاب
«روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان»
تالیف: حسین عسگری
* * * * *
یکشنبه 7 آذر 1389، ساعت 15
هشتگرد، بلوار آیت الله خامنه ای، کتابخانه عمومی الهادی
تلفن: 4235655- 0262
وبلاگی برای تجدد گریزان دره طالقان
* خداوند ده را آفرید و انسان شهر را *
اغلب در مطبوعات و فضای مجازی، تصویر نادرستی از «اهل توقف طالقان» ارایه شده است. به تصریح اهل فرهنگ، انتشار کتاب «روستای ایستا»، برای نخستین بار تصویر دقیق و درستی از آن طایفه تجددگریز را فراهم کرد. نویسنده آن کتاب از اوایل پاییز 1389 وبلاگی ویژه راه اندازی کرده است تا با روشی توصیفی و تحلیلی آن مطالب ناراست را بررسی کند.
نشانی وبلاگ روستای ایستای طالقان http://www.savojbolaghi.blogfa.com
خرید اینترنتی
کتاب روستای ایستا : پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان
رجوع کنید به وب سایت ققنوس و پس از جست و جوی عنوان کتاب، آن را تهیه فرمایید.
http://www.qoqnoosp.com/Default.aspx
مرکز اصلی پخش کتاب: انتشارات حروفیه (تهران) 66735698 - 09121380263
نقدی بر شناخت ناصواب سید محمد تقی میرابوالقاسمی
از روستای ایستای طالقان
بخش اول
روز 27 شهریور 1389 پس از کلی کلنجار با خودم، دل به دریا زدم و تصمیم گرفتم که پس از گذشت حدود سه ماه از انتشار کتابم درباره «اهل توقف طالقان»، بار دیگر راهی دهکده منتظران شوم. البته مقداری دلشوره داشتم چون واکنش آقای حسین قلی ضیایی - پیر اهل توقف - برایم قابل پیش بینی نبود. از گوشه و کنار هم حرف های ضد و نقیضی را درباره بازتاب کتاب در بین اهالی روستای ایستا می شنیدم.
به هر حال تنها و امیدوارانه راهی شهر طالقان شدم. البته به هنگام خروج از منزل، کتاب «بازمانده میراث اسماعیلیه در ایران» تألیف مرحوم سید محمدتقی میرابوالقاسمی - طالقان پژوه سرشناس - و نسخه ای از ماهنامه «اخبار شیعیان» (شماره 57، مرداد 1389) که چکیده ای از مطالب کتاب روستای ایستا را در صفحات 57 و 58 به چاپ رسانده، با خود برداشتم.
جهت مطالعه ادامه مطلب، اینجا را کلیک کنید...
نقدی بر شناخت ناصواب سید محمد تقی میرابوالقاسمی
از روستای ایستای طالقان
بخش دوم
سه نکته انتقادی در بررسی گزارش فوق به ذهن بنده تبادر می کند که آن را با خوانندگان فرهیخته در میان می گذارم:
1. زنده یاد سید محمدتقی میرابوالقاسمی از پژوهشگران خوش نام جغرافیای تاریخی گیلان، مازندران و طالقان به شمار می رود که صاحب ده عنوان کتاب و تعداد فراوانی مقاله در این زمینه است. بنده از نزدیک توفیق زیارت ایشان را نداشتم بلکه مراوده ما تلفنی بود. ایشان در سال 1384 کتاب «بازمانده میراث اسماعیلیه در ایران» را به چاپ رساند و متأسفانه در سال 1385 در شهر رشت دارفانی را وداع گفت. پس با این حساب، ایشان یک سال فرصت داشت که دست کم در قالب نوشته توضیحی کوتاهی در یکی از نشریات، تلقی ناصواب خود درباره اهل توقف را اصلاح کند.
روستای ایستای طالقان به روایت عبدالحسین خسروپناه
حسین عسگری: تا پیش از انتشار کتاب «روستای ایستا» هیچ منبع مکتوب دقیقی درباره اهل توقف، منتشر نشده بود. همین می رساند که شناخت دقیقی از آنان وجود نداشت که اگر وجود داشت اهالی طالقان، این مردمان را از اسماعیلیه نمی شمردند و اهل علم هم به قضاوت ذیل دست نمی یازیدند:
«تجدد ستیزی از مهم ترین جریان های افراطی جامعه معاصر ما است که ریشه در افکار پیشینیان دارد... این طایفه با هر گونه علم، صنعت و تکنولوژی مخالفند. در حال حاضر نیز عده ای در روستاهای طالقان در خانه های خشتی زندگی می کنند و از برق استفاده نمی کنند و می گویند استفاده از وسایل نقلیه، برق و... خلاف شرع است. طرفداران این جریان، با هر چیز نو، با علم و صنعت و تکنولوژی و فلسفه نو، از آن جهت که نو است مخالفند؛ یعنی هم با نویی جغرافیایی و هم با نویی تاریخی مخالفند...» (عبدالحسین خسروپناه، جریان های فکری ایران معاصر، قم: وثوق، 1384، ص 41).
بی توقف در دیار اهل توقف
داریوش دوله
نویسنده وبلاگ ماز و راز
=بخش اول=
- توضیح نویسنده وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی: دوست عزیزم آقای «داریوش دوله» از اعضای فرهیخته انجمن ادبی «ستاک» شهرستان ساوجبلاغ است که به گواهی دوستان اهل فرهنگ، هم خوب می خواند و هم خوب می نویسد. یادداشت انتقادی زیر حاصل دقت ایشان در کتاب «روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف طالقان» است. جهت آشنایی بیشتر با نوشته های ایشان رجوع کنید به وبلاگ «ماز و راز»: http://mazoraz.blogspot.com
درباره فراز پایانی یادداشت انتقادی «بی توقف در دیار اهل توقف» به اطلاع داریوش عزیز و خوانندگان محترم می رسانم که متاسفانه آقای سیدعلی تهرانی (کشمیری) نویسنده وبلاگ «حدائق ذات بهجت» بدون رعایت آداب نقد، سه پیام ارسالی بنده را تحریف کرده و برداشت های غلط خود را به نام بنده در بخش پیام های وبلاگش به نشانی: http://kashmiri.blogfa.com/comments/?blogid=kashmiri&postid=16&timezone=12642 درج کرده است...و اما در این مجال، صادقانه عرض می کنم که خود را بی نیاز از نقد دیگران نمی دانم و از دیدگاه های متفاوت اهل فرهنگ و اندیشه، خاضعانه استقبال می کنم.
- متن ایمیل آقای داریوش دوله به نویسنده وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی: «حسین عزیز سلام، بی توقف اگر در روستای ایستا تاخته ام لازمه نگاه منتقدانه به متن است در دنیایی که جار مرگ مولفش از ابرها نیز برگذشته است، نوشتار پیوست بی تصویر و تصور چهره به چهره بودن با نویسنده ی کتاب نقش بسته است. باشد که رودربایستی و تعارف موجب دورویی و نیرنگ در پیوندها نگردد.» 26/ 6/ 1389.
* * * * * *
بی توقف در دیار اهل توقف
=بخش دوم=
مختصاتی که حسین عسگری نشانهگذاری کرده تا نشان بدهد که اینان تجدد ستیزند بر بسیاری از روستاهای دور و نزدیک کشور قابل انطباق است، گیرم که اهالی روستای ایستا به تعمد برق و آب لوله کشی و شناسنامه نخواهند، که اگر هم اکنون تغییر نظری بدهند و گاز و بهداشت و آموزش نوین بخواهند، آن قدرها هم تکنولوژی مورد نظر حسین عسگری دم دست نیست که یکی دوساله بتوانند به کاروان تجددی از آن دست بپیوندند، درحالی که هنوز در انواع و اقسام بخشهای خبری صبحگاهی و ظهر گاهی و شامگاهی و گاه به گاهی، بخشدار و فرماندار و استاندار و مجلس‌دار و دولتدار است که پروژهی شیرآب و تیر برق و پل و گذرگاه و راه آسفالته در فلان روستا و بهمان آبادی افتتاح میکند با این کرامات از گونهی یک پنجه و یک وجبی ما – بار دومی است که سر و کارمان به وجب زدن نوشتار حسین عسگری میافتد ولی هنوز قصدم از این کار را برملا نکردهام و همچنان قول پرداختن به آن در خطوط بعدی به قوت خود باقی است - که در چند خط اخیر آمد برای کفایت مذکراتی از این دست، به سبک آن کودک مثنوی می‌نویسم که والله با خلاصه کردن تجدد در تکنولوژی - آن هم از گونهی اِسقاطی و مستهلک شدهی از رده خارج ِ با عمری به درازای تاریخ تاسیسدار شاهنشاهی پهلوی اول - نه روستای ایستا و نه دیگر روستاهای ناایستای این مُلک و دیار، تجدد ستیز نمی‌توانند باشند، چرا؟، به خاطر همان که در چند خطی بالاتر آورده بودم، تجدد در اصل مقولهای شهری است.
