دسته دیگری از جریان مذهبی حداکثرگرا
رمضان شعبانی سارویی- دانشجوی دکتری مهندسی سیستم های فرهنگی- طی مقاله ای
با عنوان «جریان شناسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران» در ماهنامه تحلیلی و سیاسی «هدایت» ویژه هادیان سیاسی بسیجی، جریان های فرهنگی سی سال اخیر ایران را مورد بررسی قرار داده است.
او بدون ذکر نام «اهل توقف طالقان» آنها را در ردیف «حداکثرگرایان» جریان مذهبی ارزیابی می کند. از نظر شعبانی، جریان های فرهنگی عصر نظام جمهوری اسلامی ایران را می توان در جریان های چهارگانه ذیل دسته بندی کرد: 1) جریان مذهبی (شامل حداکثرگرایان و حداقل گرایان»، 2) جریان شبه مذهبی، 3) جریان غیر مذهبی، 4) جریان ضد مذهبی. او همچنین نگاه جریان شناختی عبدالحسین خسرو پناه در کتاب «جریان های فکری ایران معاصر» را مورد نقد قرار داده است و در روند این انتقاد، اشاره بسیار کوتاهی نیز به اندیشه های «اهل توقف طالقان» می کند. البته باز هم بدون ذکر نام؛
اهل توقف یا هادویان!؟
محمد سعید جانب اللهی فیروز آبادی
حسین عسگری: نخستین نوشته منتشر شده درباره «اهل توقف طالقان»، مقاله بنده است که در شماره 48 «ماهنامه تصویر ساوجبلاغ» (دی 1377) منتشر شد. در پاییز 1379 آقای محمد سعید جانب اللهی فیروز آبادی - مردم شناس اداره کل میراث فرهنگی استان تهران- پس از مطالعه آن گزارش، طی تماسی با بنده، ابراز تمایل کرد که گزارشی مردم شناختی درباره روستای ایستا تهیه کند.
در نهایت در یکی از روزهای سرد پاییزی راهی منطقه طالقان شدیم. گزارش زیر حاصل همان دیدار است که در دفتر یکم «پژوهشنامه: مجموعه مقالات پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران» به چاپ رسیده است. این نوشته در اصل بخشی از مقاله آقای جانب اللهی با عنوان «نگاهی مردم شناختی به نگرش های دینی در روستا و شهرهای اقماری استان تهران» است.
* * * * * *
نماینده طلاب شهرستان ساوجبلاغ افشا کرد:
توصیه یکی از معلمان به دانش آموزان در خصوص شیطان پرستی!
وب سایت مرکز خبر حوزه علمیه قم: یکی از فضلای حوزه با هشدار نسبت به نفوذ فرقه‌های نوظهور در مدارس شهرستان ساوجبلاغ گفت: «شیطان پرستی جوانان را تهدید می کند.» حجت‌الاسلام اخلاقی - نماینده طلاب و فضلای شهرستان ساوجبلاغ - در نخستین گردهمایی طلاب و فضلای استان البرز که در حسینیه ارگ قم برگزار شد، گفت: «این شهرستان دارای 140 طلبه در قم می باشد که بیش از 70 نفر آنان به درس خارج مشغول هستند و اغلب آنان نیز تحصیلات دانشگاهی دارند.»
وی با بیان این که وجود و حضور علما در صحنه های مختلف، انقلاب اسلامی را بیمه می‌کند، افزود: «روحانیت از دولت انتظار دارد تا در جهت اجرای برنامه های فرهنگی مفید بسترسازی‌های مناسب را انجام دهد.» نماینده طلاب و فضلای ساوجبلاغ با هشدار نسبت به نفوذ فرقه‌های نوظهور در مدارس، خاطرنشان کرد: «روحانیون آمادگی حضور در مدارس را دارند، اما باید مسئولین آموزش و پرورش شهرستان همکاری لازم را داشته باشند و زمینه این همکاری را فراهم نمایند.»
وی با بیان این که شیطان‌پرستی، جوانان ما را تهدید می‌کند، چرا که یکی از معلمان به دانش‌آموزان توصیه شناخت شیطان‌پرستی را کرده است، اظهار داشت: «دشمنان در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی قوی عمل می‌کنند، ما نباید در تصمیم گیری‌ها انفعالی عمل کنیم بلکه باید برخورد با نحله‌های انحرافی و اشخاص منحرف تهاجمی باشد.»
- جهت مطالعه توضیحات آقای اخلاقی درباره اصالت خبر فوق، رجوع فرمایید به وبلاگ شخصی ایشان به نشانی: http://akhlaqi1352.parsiblog.com
جای خالی روش مطالعات کیفی در روستای ایستا !
اشاره: بازتاب های متفاوت انتشار کتاب «روستای ایستا» همچنان ادامه دارد. آقای دکتر سعید دستگیری - دانشیار محترم دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز - در روز اول آذر 1389 طی پیامی، درباره «اهل توقف طالقان» ابرازنظر کرده است. استاد گرانقدر، پرسش هایی را نیز مطرح کرده اند که پس از تحقیق کافی، از طریق رایانامه به آگاهی ایشان خواهد رسید.saeed.dastgiri@gmail.com
* * * * * *
اداره کتابخانه های عمومی شهرستان ساوجبلاغ برگزار می کند:
نقد و بررسی کتاب
«روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان»
تالیف: حسین عسگری
* * * * *
یکشنبه 7 آذر 1389، ساعت 15
هشتگرد، بلوار آیت الله خامنه ای، کتابخانه عمومی الهادی
تلفن: 4235655- 0262
ماه شب های تار
بخش دوم
2. آیات قرآن: عنصر بعدی خطابه ها، آیات قرآن و تفسیر آنها است. تفسیر آیات از شیعه و اهل سنت آورده می شود. اسباب نزول بعضی آیات هم نقل می شود و می توان ادعا کرد که تفسیر در مجالس المتقین، تفسیر روایی است؛ هر چند مرحوم شهید ثالث آن همه بر لغت و منابع تفسیری احاطه دارد که از لغت نامه های قرآنی و عمومی عربی برای بیان مراد یک آیه بهره ببرد. قصص قرآنی در ذیل آیات به صورت مفصل یا کوتاه فراوان هست و عبارات استفاده شده، عربی و فارسی است. آنچه برای شهید مهم است فهماندن مطلب به مخاطب عام است و مخاطب خاص هم که به ترجمه نیاز ندارد . ذکر این نکته ضرورت دارد که در مجالس اعتقادی سر سلسله سخن، آیات قرآن است نه حدیث. این مطلب با نگاهی اجمالی به آغاز مجالس 6 تا 14 به سادگی روشن می شود.
ماه شب های تار
اسماعیل آل احمد
بخش اول
اشاره: مقاله زیر یکی از سه مقاله برگزیده کنگره برزگداشت آیت الله ملا محمدتقی برغانی مشهور به «شهید ثالث» است که با حضور عالمان دینی و پژوهشگران در 6 شهریور 1387 در شهر هشتگرد (مرکز شهرستان ساوجبلاغ) برگزار شد. نویسنده این مقاله، دوست فرهیخته ام آقای اسماعیل آل احمد - قرآن پژوه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآن حوزه علمیه قم- است.
* * * * * *
سخن آغازین: شروع هر کاری با رعایت اصولی همراه است و یکی از اصول توفیق در خطابه، تمرین براساس تجارب خطبای موفق است. کتاب مجالس المتقین مرحوم شهید ثالث محمدتقی برغانی، از برترین نمونه ها در این مهم بوده است. این مقاله بر آن است تا به اجمال برخی اصول خطابه های پنجاه گانه این کتاب را با خواننده ارجمند در میان نهد تا شاید گَرد غفلت از روی این دایره المعارف کوچک علوم اسلامی برداشته شود.
زندگی نامه شهید ثالث آیت الله محمدتقی برغانی: محمد تقی برغانی (شهید ثالث) در سال 1180ق در روستای برغان شهرستان ساوجبلاغ به دنیا آمد. تحصیل را همان جا آغاز کرد و با حفظ قرآن و نهج البلاغه، آن را ادامه داد و از محضر علمای طراز اول شهرهای قزوین، قم، اصفهان، خراسان، کربلا و نجف، بهره های بی شمار برد. وی در جهاد علیه حمله وهابیان به کربلا، فعالانه شرکت کرد. این فقیه مبارز پس از انعقاد عهدنامه گلستان به شدت به فتحعلی شاه قاجار اعتراض کرد و به ضرورت اخذ مجوز شاه از فقها برای مخاصمات و معاهدات بین المللی فتوا داد. در نتیجه شاه، او و برادرانش را به عراق تبعید کرد.
ماه شب های تار
بخش سوم
6. تجربه ملموس مخاطب: از تجربیات زندگی مخاطب پر تکرار بهره می برد تا منبرش، انتزاعی نباشد ملموس باشد و دست یافتنی : - دیده اید همین که طفل کوچک اسم کشتن می شنود و شمشیر برهنه را می بیند چگونه بدن او از خوف به لرزه در می آید ...؛ - ای حضرات! ببینید که به غیرت هیچ مردی می گنجد که زن خود را در میان نامحرمان جهال سر برهنه ببیند …
7. عناصر کلامی ـ فلسفی: شهید یک متکلم به تمام معنا است و در سطحی وسیع به آنچه که یک شیعه تمام عیار باید به آن اعتقاد بورزد می پردازد و بی هیچ ترس و ابایی عقاید خویش را صریح بیان می کند و از هر فرصتی به صورت دقیق ـ اجمالی یا مفصل ـ بهره می برد تا به شیعیان، عقاید آنان را بیاموزد یا به یادشان بیاورد و صفات و ویژگی های امام و فلسفه اعمال ائمه را بازخوانی کند. از آنچه که امتداد شؤون ائمه (ع) است هم سخن به میان می آورد؛ مثل بحث ولایت فقیه که در مجلس اول به طرح آن پرداخته و ادله مربوطه را با مردم در میان می نهد. فلسفه بلایای الاهی و ارتباط آن با میزان قرب به خدا با سیره و رحمت پیامبر اعظم و تسری مصادیق رحمة للعالمین به حضرت زینب و ام کلثوم و سکینه: و ... از جمله همین مباحث تواند بود. جایگاه منحصر به فرد ائمه(ع) در پاسخ به شبهات علمی ـ عقیدتی دوستان و مخالفان و معاندان و اشارت های پیاپی شهید به کرامات خیره کننده آنان از دیگر محورهای مدنظر شهید برای تقویت امامت محوری شیعه است.
ماه شب های تار
بخش چهارم
16. استفاده بجا از اجمال و تفصیل: پاره ای نکات الان جای تفصیل ندارد؛ پس به صورتی فوری و تلگرافی در کلام گنجانده می شوند تا در فرصتی مناسب، تفصیل آنها هم بیاید. در جایی به اجمال می گوید که سرخی آسمان پس از عاشورا رخ داد و همین؛ اما در جایی دیگر به نقل مفصل این مطلب هم از منابع شیعی و منابع اهل سنت می پردازد. (مجلس هفتم و دوازدهم را بنگرید).
17. ضرب المثل: ضرب المثل از نقل کلامی طولانی و شاید مورد انکار مردم فردا، بی نیاز می کند:1. آنچه مادران کنند رودان بچینند (مجلس هفتم)؛ 2. فلان، کشف ساق نموده پاها را بالا کرده (مجلس یازدهم)؛ 3. میل الحاکم خیر من الف شاهد (مجلس سیزدهم).
وبلاگی برای تجدد گریزان دره طالقان
* خداوند ده را آفرید و انسان شهر را *
اغلب در مطبوعات و فضای مجازی، تصویر نادرستی از «اهل توقف طالقان» ارایه شده است. به تصریح اهل فرهنگ، انتشار کتاب «روستای ایستا»، برای نخستین بار تصویر دقیق و درستی از آن طایفه تجددگریز را فراهم کرد. نویسنده آن کتاب از اوایل پاییز 1389 وبلاگی ویژه راه اندازی کرده است تا با روشی توصیفی و تحلیلی آن مطالب ناراست را بررسی کند.
نشانی وبلاگ روستای ایستای طالقان http://www.savojbolaghi.blogfa.com
