تعزیه در برغان
زکریا مهرور: نمایش آیینی و هنری تعزیه یکی از مآخذ مردم‌شناسی است، زیرا تعزیه از میان مردم برخاسته و از فرهنگ آنان تأثیر پذیرفته است؛ از سویی دیگر تعزیه، حافظ رسوم و آداب محلی، هنر عامه مردم و برتابنده عقاید مذهبی مردم یک ناحیه است. به این ترتیب تعزیه به عنوان یکی از منابع مطالعه در فرهنگ اقلیمی و بوم‌شناختی اهمیتی ویژه دارد؛ به همین سبب در این مقاله به تعزیه در برغان می‌پردازیم.
... از انجام این اتفاق نامیمون در ساوجبلاغ جلوگیری فرمایید
اشاره: با وجود مخالفت فعالان فرهنگی، مذهبی و اجتماعی شهرستان ساوجبلاغ، متاسفانه پروژه انتقال «شرکت دخانیات ایران» به شهر هشتگرد همچنان در حال انجام است. اقدامی غیرکارشناسانه که بیشتر جنبه های سودآوری و اشتغال زایی آن مورد توجه مسئول اجرایی شهرستان ساوجبلاغ قرار گرفته و آثار ویرانگر کوتاه مدت و بلند مدت آن بر فرهنگ و هویت شهرستان ساوجبلاغ به شدت مورد غفلت واقع شده است. جهت مطالعه متن خبر آن در «خبرگزاری ایسنا» رجوع کنید به: http://www.isna.ir/isna/NewsView.aspx?ID=News-1747168
براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، در هر شهرستان، تشکلی با عنوان «شورای فرهنگ عمومی» راه اندازی شده است. رئیس این شورا، امام جمعه شهرستان و نایب رئیس آن فرماندار است. در ماده 2 آیین نامه شورای فرهنگ عمومی شهرستان ساوجبلاغ درباره وظایف آن شورا آمده است: الف) بررسی معضلات و ویژگی های فرهنگی شهرستان و ارایه راهکارهای مناسب برای رفع این معضلات و انعکاس آن به شورای فرهنگ عمومی استان... د) برنامه ریزی در جهت هماهنگی و همسو کردن دستگاه ها، نهادها، مراکز و موسسات دولتی و غیردولتی در شهرستان برای فعالیت در زمینه مسایل فرهنگی... و) اتخاذ تصمیم در خصوص شیوه های نظارتی، تشویقی و ترویجی در شهرستان به منظور الگوسازی و شکوفایی فرهنگ عمومی در ابعاد مختلف... ز) بررسی زمینه ها و یا آثار فرهنگی مترتب بر سیاست ها و اجرای طرح و برنامه های اقتصادی، اجتماعی در شهرستان به منظور اطمینان از همسویی و عدم مغایرت آنها با اصول سیاست ها و ارزش های فرهنگی کشور و استان و ابلاغ نتیجه به دستگاه های اجرایی شهرستان.
نویسنده «وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی» با تنظیم نامه سرگشاده زیر خطاب به حجت الاسلام والمسلمین محمد تقی ناطقی - امام جمعه و رئیس شورای فرهنگ عمومی شهرستان ساوجبلاغ - از همه فعالان فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و... دعوت می کند که ذیل آن را با رجوع به «نظرات» این مطلب، امضا کنند. همچنین از دیدگاه های انتقادی دیگران هم، مشتاقانه استقبال می شود.
* * * * *
بسم الله الرحمن الرحیم
خدمت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای ناطقی
امام جمعه و ریاست محترم شورای فرهنگ عمومی شهرستان ساوجبلاغ
سلام علیکم
ما امضا کنندگان این نامه از آن مقام ارجمند تقاضا داریم مثل همیشه با صراحت کامل به وظیفه شرعی و قانونی خویش عمل فرموده و از انجام اتفاق نامیمون «تبدیل شهرستان ساوجبلاغ به قطب سیگار و سرطان» جلوگیری فرمایید. بسیاری از امور مهم این شهرستان به دلیل عدم وجود فضای لازم، معطل مانده‌اند آن وقت مسؤول اجرایی این شهرستان، ده هکتار زمین به دخانیات اختصاص داده است!!!! درست است که این انتقال از نظر اقتصادی منافعی برای این دیار دارد اما آیا هر چیزی که منفعت اقتصادی داشته باشد از نظر شرع و عقل هم مجاز خواهد بود؟ سخن گفتن از مقوله‌های شرعی نزد شما، مصداق زیره به کرمان بردن است و ما فقط از آن جهت که موظف به امر به معروف و نهی از منکر بوده‌ایم این درخواست را با شما در میان نهاده‌ایم. به امید روزی که اقدام به موقع و شجاعانه حضرت عالی در مبارزه با این اقدام نسنجیده به عنوان یکی دیگر از افتخارات زندگی مبارک شما ثبت شود.
جمعی از فعالان فرهنگی، مذهبی و اجتماعی شهرستان ساوجبلاغ، اردیبهشت 1390
توجه: جهت امضای نامه فوق به بخش «نظرات» این مطلب رجوع کنید.
آقای فرماندار! دخانیات منع فقهی هم دارد
قرار است با پیگیری های علی حدادی - فرماندار شهرستان ساوجبلاغ - شرکت دخانیات
ایران به شهرستان مظلوم ما انتقال یابد. برای این اقدام غیر فرهنگی هم 10هکتار زمین اختصاص یافته است. جهت مطالعه خبر ایسنا در این باره رجوع کنید به: http://www.isna.ir/isna/NewsView.aspx?ID=News-1747168 بی تردید این اقدام نابجا و ضد فرهنگی، اثرات غیر قابل جبرانی برای شهرستان ساوجبلاغ در پی خواهد داشت. انتظار می رود تا دیر نشده آقای فرماندار در این باره تجدیدنظر کند و فعالان فرهنگی، مذهبی و اجتماعی شهرستان را هم از نگرانی خارج کند. اگر سخن بنده و دیگران هم برای ایشان ارزشی ندارد!؟ لطف کنند و دست کم به فرمایش فقیهان ارجمند شیعه اعتنا کنند. از باب نمونه آرای آیت الله العظمی مکارم شیرازی درباره «مبانی فقهی تحریم دخانیات» را بخوانند و سپس تصمیم بگیرند. یادآوری می شود مطلب زیر از پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی نقل شده است. معظم له در بخشی از این مطلب مرقوم کرده اند: «ان شاء الله زنده بمانیم و ببینیم که جامعه ما از لوث وجود این دود آلوده پاک شده است.»
* * * * *
دانشگاه قرآنی یا دخانیات ؟!
حجت الاسلام و المسلمین اسماعیل آل احمد
مدیر موسسه رخسار قرآن شهرستان نظرآباد
24 فروردین 1390 / خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): «فرماندار ساوجبلاغ از انتقال شرکت دخانیات ایران به شهرستان ساوجبلاغ خبر داد. علی حدادی با اعلام این خبر گفت: 10 هکتار زمین برای آماده سازی مکان مورد نیاز این شرکت در شهرستان ساوجبلاغ اختصاص یافته است. وی در پایان افزود: پس از آماده شدن ساختمان مورد نیاز شرکت دخانیات، شهرستان ساوجبلاغ امسال پذیرای دو هزار کارمند این شرکت خواهد بود.»
* * * * *
«حسین» از خواندن خبر انتقال دخانیات به ساوجبلاغ تعجب کرده اما نمی‌دانم چرا من احساس تعجب نکردم. دو خاطره برای شما نقل می‌کنم شاید شما هم مثل من از احساس عدم تعجب سرشار شوید:
1. مدتی پیش - اون وقت که هنوز بچه تهرون بودیم - آقای شیرمردی مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان تهران به شهرستان نظرآباد نزول اجلال فرمودند. در آن جلسه صداقت بچه‌های قرآنی نظرآباد باعث شد تا ایشان احساساتی شوند و بگویند: «اگر زمین اختصاص بدهید من یک میلیارد تومان بودجه اختصاص می‌دهم تا دانشگاهی قرآنی در اینجا بسازید.» از شادمانی این خبر داشتم قبض روح می‌شدم. مدت ها پیگیر این جریان از طریق آقای آزادفلاح - رئیس اداره فرهنگ و ارشاد نظرآباد - بودم حتی خجالت را کنار گذاشتم و به او گفتم: «اگر کوتاهی کنید و این فرصت از دست برود باید پاسخگوی همه نسل های آتی باشید.» سرانجام آقای آزادفلاح آب پاکی را روی دستم ریخت و گفت: «من طرح این دانشگاه را چند بار پیگیری کردم اما کسی انگیزه‌ای برای انجام این کار ندارد.» آقای حدادی - فرماندار وقت نظرآباد - با آن که از حضار آن جلسه بود آن قدر وقت نداشت که کاری برای قرآن انجام دهد.
2. آقای حدادی در جلسات متعددی از ایجاد دارالقرآنی در مرکز سایت اداری نظرآباد خبر داد من که هنوز آن دارالقرآن را ندیده‌ام شما اگر دیده‌اید خبر دهید. حال بر آنم که دیگر استاد عسگری هم مثل من دچار احساس عدم تعجب شده باشند. آن چه مهم است این است که شما کاری کنی که بیشتر به چشم بزرگترهایت بیایی و این هدف با اختصاص ده هکتار زمین به سیگار!!!!! به دست میآید نه با اختصاص زمین به قرآن.
مجروح شبیخون عباسی ها در منطقه ساوجبلاغ
عالم دانشمند و زاهد حضرت امامزاده جعفر (ع) که صحن و سرای زیبا و مطهرش هر روزه در شهر پیشوا - ده کیلومتری جنوب شرقی ورامین - منزلگه هزاران عاشق دل‌سوخته به خاندان عصمت و طهارت است، بنا بر نوشته کتب انساب یکی از فرزندان بلافصل حضرت امام موسی کاظم (ع) است. مقبره امامزاده جعفر بن موسی الکاظم (ع) در کنار بازار قدیمی شهر کهن و مذهبی پیشوا قرار دارد که گلی از گلزار پاک جدش رسول‌الله (ص) است.
ضرورت بازشناسی اهل توقّف طالقان
در بازشناسی «اهل توقّف» باید منشأ و خاستگاه نظری آنان را واکاوی کرد. رکن این بنا که توانسته تاکنون باقی بماند به طور حتم رکنی استوار بوده است. از آنجایی که آنان خود را مقلّد مرحوم میرزا صادق مجتهد تبریزی می شمارند لابد آن رکن در مسأله مهم تقلید تبلور یافته است.
جامعه شناسی روستایی یا مردم شناسی روستای ایستا
اشاره:استاد دکتر یوسف فضایی - متولد 1314 خورشیدی - دارای درجه دکتری در رشته ادیان و عرفان از دانشگاه تهران است. ایشان عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج است و تاکنون 17 عنوان کتاب با موضوع ادیان، عرفان، کلام و جامعه شناسی دینی و تعداد فراوانی مقاله علمی و پژوهشی به چاپ رسانده است. مطلب زیر یادداشت ایشان بر کتاب «روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان» است. ارادت بنده به استاد فضایی به سال های تحصیل در دانشکده الاهیات دانشگاه آزاد اسلامی کرج بر می گردد؛ وقتی که در درس های ادیان و عرفان، شاگرد کوچک ایشان بودم.
* * * * *
تجددگریزی؛ از طالقان تا پنسیلوانیا
وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی: گزارش زیر با عنوان «اینجا آخر دنیاست» در 22 اسفند 1389 در وب سایت «روات حدیث» (پایگاه مسقل خبری - تحلیلی حوزه دین) منتشر شده است. نویسنده ناشناس آن بدون ذکر ماخذ و در فضایی احساسی، «اهل توقف طالقان» را با پیروان فرقه مسیحی «آمیش» در ایالات متحده آمریکا مقایسه کرده است. تصویر استفاده شده در گزارش چهره کودکان فرقه آمیش را نشان می دهد. متن گزارش را در ادامه مطلب بخوانید:
* * * * *
شما عظمت معنوی اهالی آنجا را درک نکرده اید !
تاکنون پیام های مختلفی اعم از دیدگاه های موافق و مخالف درباره «کتاب روستای ایستا» به وبلاگ ساوجبلاغ پژوهی رسیده است. از جمله این پیام ها، دیدگاه متفاوت یک شهروند اصفهانی در سه پیام جداگانه است که با توجه به درخواست ایشان، نامشان منتشر نمی شود. نویسنده مطلب زیر از منظری متفاوت، کتاب روستای ایستا را به نقد کشیده است. یادآوری می شود این وبلاگ همچنان آماده انعکاس بدون دخل و تصرف، دیدگاه های مختلف خوانندگان است.
* * * * * *
گزارشی از تبریزیان ایستا
مطلب زیر، گزارش خانم رکسانا داوودی - عضو گروه مطبوعاتی بهار تبریز - درباره روستای ایستای طالقان است که پس از انتشار خبر خبرگزاری مهر در 6 اسفند 1389 نوشته شده است. گروه مطبوعاتی بهار تبریز در سال 1388 به همت گروهی از روزنامه نگاران، خبرنگاران و نویسندگان آذربایجانی تشکیل شده است. این گروه ضمن دریافت سرپرستی چندین نشریه و روزنامه سراسری، هفته نامه «نسیم قره داغ» را هم منتشر می کند. به زودی نخستین خبرگزاری مستقل و رسمی شمال غرب کشور به وسیله این گروه مطبوعاتی راه اندازی خواهد شد.
* * * * * *
