اشاره: در 20 امرداد 1395 مقاله ای با عنوان کشکول انتقاد درباره «خاطره دیدار با آیت الله موسوی دهسرخی؛ فقیه تجددگریز» به قلم حسین عسکری در روزنامه اطلاعات (ش 26508، ضمیمه فرهنگی، ش 275، ص 1) منتشر شد. در پی آن، طلبه ای به نام «سید» با رایانامه maxx_110@yahoo.com در روز 8 شهریور 1394 نسبت به مطلب پیش گفته، ابرازنظر کرد. پس از گذشت چهار سال، در 10 تیر 1398 استاد اسماعیل یعقوبی نویسنده کتاب «آشنایی با مشاهیر طالقان» و مدرس حوزه علمیه امام جعفر صادق (ع) هشتگرد درباره مقاله منتشر شده در روزنامه اطلاعات و همچنین دیدگاه طلبه سید، به شرح زیر ابراز نظر کردند. البته باب نقد درباره سه یادداشت مورد اشاره، همچنان باز است.
شگفت از ایشان که اگر سکوت می کرد چه می شد؟!
آقای دکتر عسکری با عرض سلام. شما در مورد آقای دهسرخی با عنوان «عالم تجددگریز اخباری مسلک» یاد کرده اید و آن «طلبه سید» در نقد و اعتراض یادداشت شما، یک بار ملاقات کردن و سخنی کوتاه از ایشان شنیدن را در انتخاب این عنوان از جانب شما تقبیح کرده؛ تعجب از این که خود ایشان تنها بر شنیده های خود از یک شخص مجهول در این نقد اکتفا و با مخاطب خود با روشی دور از ادب و با عبارتی اهانت آمیز سخن گفته. بنده آقای دهسرخی را ندیده ام و دوست می داشتم آن روز که حقیر نیز همراه رفقای برگزارکننده کنگره شهید ثالث به قم مشرف شده بودم ایشان را از نزدیک زیارت می کردم، از طرفی با رفاقتی که سالهاست با دوست محققم جناب آقای دکتر حسین عسکری دارم به احتمال قوی می دانم که انتخاب این عنوان برای آقای دهسرخی کاملاً صحیح و درست است زیرا:
اولاً آقای عسکری با دوست عزیز و محقق نسخه شناس معاصر جناب آقای علی اکبر صفری که خود در قم ساکن بوده و از نزدیک با صورت و سیرت و زبان علمای دیار آشناست به دیدار ایشان رفته؛ ثانیاً سیرت و روش اخباریان چه در گذشته و چه هم اکنون خود مقتضی این عنوان می باشد. ثالثاً: سید بزرگوار منتقد اگر از آقازاده ای مجهول که به امور بین الملل اشتغال دارد از فضایل آقای دهسرخی شنیده؛ آقای عسکری (عن حس) او را ملاقات کرده. رابعاً: صرف نوشتن چند کتاب و خبرگی در طب سنّتی و علوم متعددی که نامی از آنها برده نشده و کثرت اولاد!!! و در سختی و فاقه عمر گذراندن و در نجف سکونت گزیدن، جناب سید! در کدامین زمین و زمان و طبق کدام معیار شناخت رجال، از فضایل بوده؟! سید منتقد سکوت خود را خیانت به علما دانسته!!! شگفت از ایشان که اگر سکوت می کرد چه می شد؟! حتماً و یقیناً به ساحت علما خیانت می شد و این نقد ارزشمند به دست ما بیچارگان بی سواد نمی رسید و روح آقای دهسرخی در قبر می لرزید!!! خامساً: یک منتقد وارسته با زبانی آراسته سخن می گوید و از هرگونه جانبداری و گریز از انصاف می پرهیزد. سادساً: یادداشت آقای سید هادی طباطبایی خود گواه روشنی است از درست بودن این عنوان. سابعاً: سید بزرگوار منتقد حتماً می دانند که در این عنوان نشانی از خیانت و بی احترامی و کژاندیشی نیست؛ در مطالعاتی که داشتم فراموش نمی کنم که بزرگانی از نافیان علم رجال به این دلیل واهی که که شخصیت محدثان و راویان مورد خدشه قرار می گرد این علم را رد می کردند. ثامناً: درافتادن با آلات و اسباب تکنولوژی بدون هیچ گونه اطلاع و تخصص در آنها چه مشکلی از ملت اسلام حل کرده و چه گره کوری را گشوده؟!!! تاسعاً: گویا اخباریان به یک باره از گذر و گذشت زمان بازمانده اند و اگر آنها بین ابتدای تاریخ که خط و نوشتار و آهن پدید آمد و ماقبل آن قرار می گرفتند حتماً از خط و نوشتار و آهن پرهیز می کردند!!!
نامه محرمانه شیخ احمد کافی (واعظ معروف) به آیت الله سید محمود موسوی دهسرخی در سال 1394 قمری. مرحوم کافی در این نامه رازآلود از خواب معنوی خود درباره آیت الله دهسرخی خبر داده است.
عبدالوهاب فراتی در صفحه 172 کتاب «گونه شناسی فکری سیاسی حوزه علمیه قم» به خاطره دیدار حسین عسکری با آیت الله سید محمود موسوی دهسرخی فقیه اخباری و تجددگریز پرداخته است. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی این کتاب را در سال 1395 منتشر کرده است.
خشونت گرایان کازرون نسبتی با اهل توقف طالقان ندارند
در 9 خرداد 1398 حجت الاسلام علی سهراب پور استاد حوزه علمیه شهرستان کازرون در گفت و گو با خبرگزاری فارس ضمن اشاره به قتل حجت الاسلام محمد خرسند امام جمعه کازرون توسط فردی به نام حمید درخشنده گفت: «این شخص در یک سالی که در کازرون نبود با گروه های ضاله در طالقان ارتباط داشته است...» ایشان در ادامه گفته اند که قاتل چند روزی با لباس عربی، شال سبز روی سر، نقاب و سوار بر اسب در سطح شهر کازرون رفت و آمد داشته است. باشگاه خبرنگاران جوان سازمان صدا و سیما هم در همان روز، طی خبری نوشت: «قاتلِ امام جمعه کازرون، تحت تأثیر یکی از گروه های انحرافی مدعی ارتباط با امام زمان دست به این قتل زده است این فرقه انحرافی که در شهر طالقان فعال هستند، ادعا دارند امام زمان از غیبت کبری خارج شده و روحانیون مانع ظهور کامل هستند.» متأسفانه انعکاس گسترده این دو خبر، همچنین انتشار فیلم و خبر درج شده در کانال تلگرامی یازده هزار نفری «شمارش معکوس ظهور» باعث شده که ذهن برخی مخاطبان آن رسانه ها، متوجه «اهل توقف طالقان» شود.
بر همین مبنا، نکاتی در این باره قابل توجه است: 1. اهل توقف طالقان یا اهالی روستای ایستا، از مقلدان امروزین آیت الله میرزا صادق مجتهد تبریزی فقیه تجددگریز اواخر دوره قاجار هستند. آنان از اواخر دهه شصت خورشیدی، با تفسیری خاص از آرای مرحوم میرزا صادق درباره جنبش مشروطیت، چنین زندگی انزواگرایانه ای را در شهرستان طالقان واقع در استان البرز بنا کرده اند. 2. اهالی روستای ایستا، نظراً و عملاً اهل خشونت نیستند و از آن به شدت دوری می کنند. 3. سنّت اسب گردانی و پوشیدن لباس عربی در بین آنان وجود ندارد. 4. دال مرکزی اعتقاد اهل توقف طالقان، پرهیز از عالم مدرن و دستاوردهایش به عنوان فتنه آخرالزمان است. 5. این طایفه تجددگریز فقط در حومه شهر طالقان و حومه شهر سردرود از توابع استان آذربایجان شرقی ساکن هستند. کازرونی ها هیچ ربطی به آنها ندارند. 6. روحانیت را مانع ظهور نمی دانند چه رسد به آنکه قایل بر حذف فیزیکی آنان باشند. اهل توقف طالقان، مدرنیته را مانع اصلی ظهور می دانند. 7. اهل توقف طالقان کسی از «اهل بیرون» را برای زندگی در روستایشان نمی پذیرند و عقاید خود را تبلیغ نمی کنند. 8. بی تردید انتشار مبهم این اخبار در اینترنت و کانال های پرشمار در تلگرام و دیگر شبکه های اجتماعی، از مصادیق ظلم و تهمت به این طایفه تجددگریز است که دسترسی به این گونه رسانه های جدید ندارند تا از خود رفع اتهام نمایند. 9. جهت آشنایی صحیح و بیشتر با اهل توقف طالقان رجوع کنید به: کتاب روستای ایستا نوشته حسین عسکری یا وبلاگی به همین نام در نشانی زیر:
http://www.savojbolaghi.blogfa.com/
روستای ایستا و آخرالزمان / منتظران ظهور در روستای بدون تکنولوژی
سهیل کریمی، پژوهشگر و مستندساز، در صفحه شخصی خود گزارشی از سفر به روستای ایستا در طالقان منتشر کرده است. به گزارش خبرنگار مهر، متن زیر گزارش بازدید سهیل کریمی و چند نفر از دوستان وی از روستای ایستا است که اعتقادات خاصی در مورد آخرالزمان و انتظار ظهور دارند.
20 -30 خانهوارند. کسی از اتفاقات داخل قلعهشان خبر ندارد. اهالی میگویند اسماعیلیهاند. شاید چیزی مثل قلاع حسن صباح و حشاشین. بعضی هم میگویند شیعهی دوازده امامیاند. با تفکراتی خاص. عابدند و پرهیزگار. خود میکارند و خود میخورند. با دیگران هم کاری ندارند. کسی را به جمع خود راه نمیدهند و با بیرون از قلعه هم ارتباط نگرفتهاند. کسی ندیده عضوی از آنان بیرون بیاید یا در جایی دیگر دیده شود. تفکرات صوفیمآبانه دارند و رهبانیت پیشه کردهاند. حدود 40 سال پیش پس از سالها مطالعه احادیث و روایات و اینکه اتفاقات مهمی در طالقان میافتد به این منطقه آمدم. اول به اورازان رفتم که میدانستم همه از سادات هستند. در بین آنها دنبال کسی گشتم که نشانههای روایات را داشته باشد. کسی را نیافتم. ما همه مسلمانیم و شیعه. اعتقاداتمان مثل شماست. مرجع تقلید هم داریم. مثل همه امامیه. فقط معتقدتر از دیگرانیم. نگران ظهوریم و اینجا جمع شدهایم که خودمان را از بلایای آخرالزمان نجات دهیم...
متن کامل گزارش فوق را در «وبلاگ روستای ایستای طالقان» بخوانید
کتابی در این باره
کتاب «روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان» نوشته حسین عسکری در 144 صفحه و شمارگان 2100 نسخه در بهار 1389 به همت «نشر شهید سعید محبی» منتشر شده است. این کتاب نخستین پژوهش درباره طایفه تجددگریز ساکن در منطقه طالقان است که بر تقلید از میرزا صادق مجتهد تبریزی (از عالمان دوره مشروطیت) باقی مانده اند و با الهام از آرای فقهی او روستایی سنتی و ایستا در طالقان سامان داده اند. آنان شیعه اثنی عشری هستند که بر زندگی دویست سال پیش ایرانیان توقف کرده اند. همچنین شناسنامه ندارند و از امکانات رفاهی جدید مانند آب لوله کشی، گاز، برق، تلفن، مطبوعات، رادیو و تلویزیون، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و یارانه استفاده نمی کنند. یادآوری می شود میرزا صادق مجتهد تبریزی (متوفای 1311 خورشیدی) از آن فقیهانی است که در هر دو حیطه نظر و عمل بر طرد مطلق اندیشه تجدد و دستاوردهایش فراوان تأکید می کرد و تا پایان عمر بر عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن فتوا می داد و از مخالفان سرسخت مشروطیت بود.
شهرستان طالقان، روستای ایستا، عکس از: امیرحسین ابن الرضا
___________________
ده مطب اخیر وبلاگ روستای ایستا
روستای ایستا به روایت فرماندار شهرستان طالقان
نگاه توریستی به «روستای منتظران» در یک مقاله دانشجویی
روستای ایستای طالقان به روایت علیرضا کمری
ابراز نظر آیت الله میرباقری درباره اهل توقف طالقان
درباره روستایی تجددگریز در کشور موریتانی
یادداشت دکتر فرشید گلزاده کرمانی درباره روستای ایستای طالقان
گزارش روزنامه ولایت قزوین درباره روستای ایستای طالقان
میرزا صادق مجتهد تبریزی از منظر تراجم نگاران
گزارش روزنامه نسل فردا درباره روستای ایستای طالقان
روستای ایستای طالقان به روایت مدیر پژوهشکده حج و زیارت
___________________
مرموزترین جای ایران!
سهشنبه 9 بهمن 1397 / 11:41 کد خبر: 97110904849
تاکنون روایات زیادی از مکانی به نام ایستا در شهرستان طالقان به گوش رسیده است؛ از زندگی به سبک دوران قاجار و استفاده نکردن از مظاهر مدرنیته تا پرورش اسبهای اصیل و میلیاردی، اما این روایات چقدر صحت دارد و آیا این نقطه مرموزترین منطقه ایران است؟ جواد صادقلو، فرماندار طالقان در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار کرده، برخلاف آنکه گفته میشود ایستا یک روستاست آنجا روستا نیست و یک مجموعه جمعیتی آن هم با جمعیت خیلی اندک به شمار میرود. وی افزود: ساکنین ایستا اصالتاً ترکزبان و از مقلدین آیتالله تبریزی هستند که 80 سال پیش فوت کرده و معتقدند در زمان غیبت امام زمان (ع) باید در مسائل فقهی توقف کرد؛ مثلاً ماشین سوار نمیشوند یا شناسنامه نمیگیرند.
فرماندار طالقان تصریح کرد: بر همین اساس از آب، برق، تلفن و گاز هم استفاده نمیکنند. وی در خصوص اینکه گفته میشود ساکنین این منطقه جزء جمعیت کشور به حساب نمیآیند، ادامه داد: تعداد ساکنین ایستا زیاد نیست در این مورد قابل اغماض است. فرماندار طالقان ادامه داد: ساکنین ایستا در پرورش اسب بسیار حرفهای هستند و تخصص خوبی در این زمینه دارند به همین دلیل بازار خوبی برای اسبهای خود دارند و آنها را با قیمتهای میلیاردی حتی به مشتریان خارجی میفروشند. وی خاطرنشان کرد: این افراد از بازار بیرون چیزی خریداری نمیکنند و اغلب نیازهای خود را خودشان تأمین میکنند و برای کشاورزی و کشت برنج و دیگر مایحتاج هم در زمینهای خود مشغول به کار هستند. فرماندار طالقان در پاسخ به اینکه آیا ساکنین ایستا با بیرون هیچ ارتباطی ندارند، گفت: این افراد با مجموعه فرمانداری ارتباط دارند و به تازگی مردان را مجاب به گرفتن شناسنامه کردهایم. به طور کلی و در حال حاضر 12 نفر در این منطقه ساکن هستند.
به گزارش ایسنا، در کوچههای این روستا اثری از رد پای خودروها دیده نمیشود. مردم روستا، زندگی و آداب و رسوم گذشته را همچنان حفظ کردهاند. نه تنها شبها پای تلویزیون نمینشینند که به شب نشینی هم اعتقادی ندارند. عروسی و عزا ندارند و مراسمی چون جشن تولد، سالگرد ازدواج و… برای آنان معنا و مفهومی ندارد. مهمان نواز هستند به شرطی که احدی از زنان قصد ورود به روستای آنان را نداشته باشد. آنها شناسنامه ندارند و جزء آمار جمعیت ایران به حساب نمیآیند و هیچگونه خدمات دولتی دریافت نمیکنند. آنها بدون آب لوله کشی، گاز، برق، درمانگاه، ماشین آلات، وسایل ارتباطی و… زندگی میکنند. مردم روستا بر طبق نظر مجتهد شأن عمل میکنند؛ او تا پایان عمرش بر عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن فتوا میداد.
خبر فوق در وب سایت خبرگزاری ایسنا
فهرست مطالب وبلاگ روستای ایستای طالقان
روزنامه مردم سالاری، چهارشنبه 10 بهمن 1397، سال 17، شماره 4805، صفحه 12
روزنامه شاپرک، جهارشنبه 10 بهمن 1397، سال 12، شماره 4390، صفحه 5
طرح دکتر سید بهشید حسینی دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر، روستای ایستای طالقان، 14 خرداد 1395
جمعی از مردان نیک نهاد در منطقه طالقان
به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران، نشست معرفی و بررسی کتاب «سنّت شفاهی به مثابه تاریخ» با حضور فرهاد نامبرادرشاد، مترجم کتاب، علیرضا کمری و حشمتالله عزیزی، صبح دوشنبه بیستویکم آبان 1397 در سالن دکتر پرهام در مرکز اسناد و آرشیو کتابخانه ملی ایران برگزار شد. در این نشست، یادداشتی با عنوان «چند نکته درباره سنّت شفاهی و رابطهی آن با تاریخ» از علیرضا کمری منتشر شد. در بخشی از آن یادداشت درباره کتاب «روستای ایستا» نوشته حسین عسکری و اهل توقف طالقان آمده است: «نحوه و رویهی سوم، برخورد منفی با همهی مظاهر نو و تعلق متعصبانه و متصلِّب به گذشته و با گذشتههاست که هر چیز نوپدید و مدرن را مدعیان این رویه ـ البته در لفظ و ادعا ـ نفی و منکوب میکنند و هر چیز سپری شده از عالم سنت و گذشته را میستایند. کار میرسد به آنجا که رسماً و علناً استبداد را به مشروطه ترجیح میدهند. در ماجرای مشروطه و اختلافات بعد از آن تا یومنا هذا، محل نزاع مواجهه و مقابله با تجدد و سنت و مظاهر است. برخی از شاگردان دست سوم استاد مشهور نانویسای فلسفه مبلغ یا متأثر از این دیدگاه هستند. محض اطلاع عرض میشود سالهاست جمعی از مردان نیکنهاد ـ پیروان میرزا صادق مجتهد تبریزی ـ در منطقهی طالقان در روستایی ساکنند ـ که نام آن روستا را دیگران «ایستا» نهادهاند ـ و از همهی مظاهر تمدن دوری گزیدهاند؛ شناسنامه ندارند، از آب و برق و گاز و تلفن استفاده نمیکنند. کتابی هم در بیان دورادورِ حال ایشان نوشته شده است به نام روستای ایستا.»
اینجا ورودی روستای ایستا یا منتظران ظهور
مدتی است که «اهل توقف طالقان» از انزوا خارج شده و به اصطلاح با «اهل بیرون» هم ارتباط می گیرند. دکتر فرشید گلزاده کرمانی عضو هییت مدیره و مدیرعامل شرکت فروشگاه های زنجیره ای رفاه و دانش آموخته دکترای مدیریت از دانشگاه شفیلد انگلستان اخیراً با انتشار عکس فوق، در صفحه اینستاگرام خود نوشته است: «خارج از جلسات کلیشه ای، امروز جلسه شورای مدیران شرکت را در دلِ طبیعت بکر و سبزِ طالقان برگزار کردیم. هم کار بود، هم فال و هم بسیار تماشا. اینجا ورودی روستای ایستا یا منتظران ظهور بود. روستایی که مردمانش از تکنولوژی و جوامع دوری می گزینند. با هماهنگی مسئولین امکان بازدید از داخل روستا فراهم شد. ابزارآلات تمیزِ دستی، خانه هایِ مرتب، کوچه باغهایِ تمیز، اسبان و قاطران به غایت زیبا، دامهای اصلاح نژاد شده و دیدنی...» دکتر گلزاده کرمانی در ادامه یادداشت خود نوشته است: «در این روستای خاص، اجازه ورود خانم ها داده نمی شود متاسفانه و به همین دلیل در عکس حضور ندارند.»
همه مطالب وبلاگ روستای ایستای طالقان
چاپ نخست کتاب «روستای ایستا: پژوهشی درباره اهل توقف در طالقان» نوشته حسین عسکری که در بهار 1389 در شمارگان 2100 نسخه منتشر شده، این روزها نایاب است. تعدادی محدود از این کتاب به قیمت هفت هزار تومان در فروشگاه ایلوند به نشانی اتوبان کرج - قزوین، خروجی جاده طالقان، شهرک زیاران، نرسیده به سه راه شهدا موجود است.
تلفن فروشگاه ایلوند به مدیریت آقای علی بابایی: 32833141 / 32833875 / 32834074 - 028
سفر به روستای موسوم به منتظران
مطلب زیر گزارش سفر حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید مهدی علیزاده موسوی مدیر پژوهشکده حج و زیارت به روستای ایستای طالقان است که در 10 مرداد 1397 در وبلاگ روستای ایستای طالقان منتشر شده است.